Avond voor de Stad - Raadzaal

Tijdens de rondvraag zullen het CDA en de ChristenUnie vragen stellen over resp. mogelijke hinder van bruggen voor spoeddiensten en overlast door de eikenprocessierups. Zie de bijlage voor de precieze vragen.

Aansluitend, van 20.15 tot 20.30 uur, is het tijd voor regionale ontwikkelingen. De wethouder geeft een update over zaken die in de regio spelen en raadsleden krijgen de gelegenheid voor het stellen van verdiepende vragen.

Tijdens dit onderdeel worden de drie raadsvoorstellen van de Kadernota voorbereid: de jaarrekening van 2024 van gemeente Nieuwegein, de jaarstukken 2024 van het grondbedrijf én de Kadernota 2026.

De gemeente Nieuwegein sluit het jaar 2024 af met een positief financieel resultaat. In de jaarstukken legt het college van burgemeester en wethouders verantwoording af over het gevoerde beleid en beheer. Volgens het college is van de geplande activiteiten het merendeel gerealiseerd of in uitvoering. Waar dat niet het geval was, wordt in het verslag een toelichting gegeven.

Het positieve jaarresultaat is onder meer ontstaan doordat de inkomsten op een aantal terreinen hoger waren dan verwacht, terwijl sommige kosten juist lager uitvielen. Een deel van het overschot wordt gereserveerd voor toekomstige uitgaven, bijvoorbeeld op het gebied van woningbouw, parkeren, energie, vluchtelingenopvang en duurzaamheid. Ook worden budgetten die in 2024 niet zijn benut, doorgeschoven naar 2025, zodat projecten alsnog kunnen worden uitgevoerd.

Het resterende bedrag na deze reserveringen en overhevelingen wordt verdeeld tussen de algemene reserve en een reserve voor gebiedsontwikkeling en infrastructuur. Deze verdeling past binnen eerder gemaakte afspraken.

Een belangrijk aandachtspunt is de beoordeling van de rechtmatigheid van de uitgaven. Er zijn enkele afwijkingen geconstateerd, waarbij niet alle uitgaven volledig volgens de formele regels zijn gedaan. Een groot deel daarvan is echter wel als acceptabel beoordeeld, omdat ze binnen redelijke grenzen vielen en goed verklaarbaar zijn. Desondanks wordt er vanwege de hoogte van deze afwijkingen geen formeel goedkeurende verklaring over de rechtmatigheid afgegeven.

De gemeenteraad wordt gevraagd de jaarrekening vast te stellen en akkoord te gaan met de voorgestelde bestemming van het resultaat en de overdracht van budgetten naar volgend jaar. Ook wordt toestemming gevraagd om doorlopende investeringen voort te zetten.

Na goedkeuring wordt de jaarrekening aangeboden aan de provincie Utrecht. Daarnaast komt er een online versie beschikbaar voor geïnteresseerde inwoners en andere belanghebbenden.

Het doel is om dit onderdeel, samen met onderdeel 3b, van 20.30 tot 21 uur te behandelen.

Dit voorstel gaat over de financiële jaarstukken van het Grondbedrijf voor 2024 en de bijgewerkte berekeningen voor 2025. Het Grondbedrijf is een onderdeel van de gemeente dat zich bezighoudt met grondzaken, zoals het kopen, verkopen en ontwikkelen van grond. Elk jaar legt het college verantwoording af over de financiële situatie hiervan.

De cijfers laten zien dat het Grondbedrijf in 2024 een positief resultaat heeft behaald. Dit komt doordat sommige projecten beter hebben gepresteerd dan verwacht, waardoor er meer winst is gemaakt. Er zijn ook enkele onderdelen die verlies draaien, maar hiervoor is een reserve gevormd om eventuele tekorten op te vangen. Het totale resultaat is dus beter dan vooraf was gepland.

De gemeenteraad moet deze nieuwe cijfers en berekeningen goedkeuren. Dit is belangrijk, omdat de raad bepaalt binnen welke financiële grenzen het Grondbedrijf kan werken. Dit geldt zowel voor het actieve grondbeleid (waarbij grond wordt ontwikkeld en verkocht) als voor het ondersteunende grondbeleid (zoals bepaalde specifieke projecten).

Uit een analyse van mogelijke risico’s blijkt dat de gemeente voldoende financiële reserves heeft om eventuele problemen op te vangen. Sterker nog, de financiële buffer is zelfs groter geworden dan vorig jaar.
De gedetailleerde cijfers per project zijn te vinden in de jaarstukken en in geheime bijlagen. Deze bijlagen zijn vertrouwelijk, omdat het openbaar maken ervan de onderhandelingspositie van de gemeente kan schaden bij toekomstige deals.

Tot slot wordt voorgesteld om de winst van 2024 toe te voegen aan de reserve van het Grondbedrijf, zodat er voldoende geld beschikbaar blijft voor toekomstige projecten en risico’s.

Het doel is om dit onderdeel, samen met onderdeel 3a, van 20.30 tot 21 uur te behandelen.

Jaarlijks stelt de gemeenteraad in juli de kadernota vast, die de basis vormt voor de begroting. De begroting zelf wordt in november behandeld.

De kadernota 2026 sluit een traject van anderhalf jaar af waarin de gemeente samen met raadsleden en partners in de stad de financiële situatie en mogelijke oplossingen heeft besproken. Diverse bijeenkomsten vonden plaats om inzichten te delen en voorstellen te ontwikkelen, die ook in een speciale avond voor inwoners zijn gepresenteerd.

Het doel van de kadernota is om richting te geven aan de meerjarenbegroting, met als belangrijk uitgangspunt een sluitende begroting. Dit betekent dat de inkomsten en uitgaven in balans zijn, ondanks de financiële uitdagingen. Hiervoor worden maatregelen voorgesteld om binnen de beschikbare middelen de stad goed te kunnen blijven bedienen.

Een belangrijk aandachtspunt is dat enkele nieuwe ontwikkelingen onvermijdelijk en niet uitstelbaar zijn. Deze zijn meegenomen in de voorstellen en worden, na goedkeuring, verwerkt in de begroting. De financiële prognoses zijn gebaseerd op de meest recente gegevens over gemeentelijke inkomsten, prijsontwikkelingen, en rijksbeleid. Hierbij is nog sprake van onzekerheden, vooral rond kosten voor jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De situatie wordt jaarlijks geactualiseerd via volgende kadernota’s.

De eerste jaren van de meerjarenbegroting laten een positief saldo zien, mede dankzij tijdelijke middelen van het rijk. Daarna neemt het financiële overschot af, maar blijft positief. De gemeente blijft de ontwikkelingen nauw volgen en zal waar nodig maatregelen aanpassen om een gezond financieel evenwicht te behouden.

Zie https://www.nieuwegein.nl/nieuws/kadernota-2026 voor een samenvatting van wat er in de Kadernota wordt voorgesteld.

Het doel is om dit agendapunt van 21 tot 23 uur te behandelen. Er zullen meesprekers vanuit Bibliotheek Nieuwegein aanwezig zijn.